Częstość zachorowania na nowotwory w Polsce
W Polsce systematycznie zwiększa się liczba diagnoz chorób nowotworowych. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w ciągu ostatnich 30 lat ilość zachorowań wzrosła ponad dwukrotnie! Prognoza na kolejne lata nie napawa optymizmem. W 2013 r. rozpoznano w Polsce ponad 156 tys. nowych przypadków choroby nowotworowej, a do 2025 r. liczba ta ma się zwiększyć do 175 tys.
Najczęstszymi nowotworami u mężczyzn są nowotwory:
- płuca (18,7% wszystkich nowotworów),
- prostaty (15,5%),
- jelita grubego (12,2%),
- pęcherza moczowego (6,9%).
U kobiet najczęściej rozpoznawane są nowotwory:
- piersi (21,9%),
- jelita grubego (10,1%),
- płuca (8,8%),
- trzonu macicy (7,3%).
Wystąpienie choroby nowotworowej w większości dotyczy osób po 65. roku życia. Jest to związane z osłabieniem naturalnych mechanizmów naprawczych i obronnych, które odpowiedzialne są za eliminację nieprawidłowych komórek (w tym komórek nowotworowych). Dodatkowo dłuższy czas życia to dłuższy czas oddziaływania czynników rakotwórczych na organizm.
Statystyki i przypuszczenia odnoszące się do występowania nowotworów w polskiej populacji są alarmujące, dlatego niezwykle ważne jest unikanie głównych czynników ryzyka tych chorób i niedopuszczanie do ich rozwoju.
Czynniki ryzyka rozwoju nowotworów
Według najnowszych badań Światowego Instytutu Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund) można zapobiec około 30% zachorowań na nowotwory jedynie poprzez modyfikację stylu życia i unikanie pięciu kluczowych czynników ryzyka:
- nadwagi i otyłości,
- braku aktywności fizycznej,
- niskiego spożycia warzyw i owoców,
- palenia tytoniu,
- spożywania alkoholu.
A więc nie zwlekaj – zapobiegaj!
Utrzymuj prawidłową masę ciała przez całe życie, wystrzegaj się nadwagi i otyłości.
Nadmierna masa ciała potęguje ryzyko powstania nowotworu. Tkanka tłuszczowa otaczająca narządy wewnętrzne wykazuje dużą aktywność hormonalną. Komórki tłuszczowe uwalniają dużą ilość hormonów, które pobudzają wzrost komórek nowotworowych. Przewlekły stan zapalny, który towarzyszy otyłości również sprzyja rozwojowi nowotworów.
Już nawet niewielka redukcja masy ciała u osób z nadwagą i otyłością przynosi bardzo duże korzyści zdrowotne. Warto dążyć do trwałej zmiany nawyków żywieniowych, aby uniknąć efektu jo-jo.
Każdego dnia wprowadź dowolny element aktywności fizycznej
Regularny umiarkowany wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów, szczególnie piersi, macicy i jelita grubego. Pozytywny efekt rośnie wraz ze wzrostem stopnia aktywności fizycznej. Regularne ćwiczenia niosą ze sobą także wiele innych korzyści zdrowotnych, związanych z profilaktyką nowotworową:
- sprzyjają zachowaniu prawidłowej masy ciała,
- pozytywnie wpływają na układ odpornościowy,
- zmniejszają ryzyko występowania cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, osteoporozy i depresji.
Zadbaj o regularność, urozmaicenie i odpowiednie porcje posiłków
Prawidłowe rozłożenie posiłków w codziennej diecie gwarantuje optymalne wykorzystanie niezbędnych składników odżywczych, ułatwia trawienie i zapobiega wahaniom masy ciała. Ilość posiłków w ciągu dnia powinna wynosić 4-5, w tym 3 główne: I śniadanie, obiad i kolacja oraz 1-2 mniejsze przekąski: II śniadanie, podwieczorek. Przerwy pomiędzy poszczególnymi posiłkami nie powinny być większe niż 3-4 godziny. Śniadanie najlepiej spożywać nie później niż 1 godzinę od wstania, a kolację nie później niż 2-3 godziny przed snem.
Im bardziej zróżnicowana będzie nasza dieta, tym większa gama naturalnych substancji przeciwnowotworowych dostarczana jest do naszego organizmu. Najistotniejsze substancje o działaniu antyoksydacyjnym to:
- witaminy: C, E, D, karotenoidy, kwas foliowy,
- minerały: selen, wapń,
- związki biologicznie czynne: polifenole, fitosterole, izotiocyjaniny, saponiny,
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3.
Pamiętaj!
Poprawa nawyków żywieniowych i rozpoczęcie aktywności fizycznej przynoszą korzyści w każdym wieku. Nawet mała zmiana stylu życia może przynieś pozytywny efekt, jeśli stanie się stałym elementem codzienności. Zachęcamy do zapoznania się z biuletynem Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej i Instytutu Żywności i Żywienia dostępnym bezpłatnie na stronie internetowej NCEZ. Jeśli nie wiesz, czy Twój obecny sposób odżywiania jest prawidłowy lub potrzebujesz pomocy w zakresie dietoterapii, warto skorzystać z porady doświadczonego dietetyka.
Twój komentarz